Divan Edebiyatının Genel Özellikleri

Divan Edebiyatının Genel Özellikleri:

• Aydın zümrenin edebiyatıdır. Medrese kültürü hakimdir. Genellikle saraya ve çevresine seslenir.
• Divan edebiyatının dili Arapça, Farsça, Türkçe karışımı olan Osmanlıcadır.
• Klişe bir edebiyattır. Duygu ve düşünceler kalıplaşmış sözlerle (mazmun) anlatılır.
• Anlatılan konu değil, anlatış biçimi ön plandadır.
• Soyut bir edebiyattır. İnsan ve doğa gerçekte olduğundan farklı ele alınmıştır.
• Sanatlara bolca yer verilmiş, sanat yapmak amaç olmuştur.
• Arap ve İran edebiyatının etkisi ile ortaya çıkmış, bir süre sonra millî bir edebiyat kimliği kazanmıştır.
• Nazım ön planda tutulmuş, nesre pek az yer verilmiştir.
• Nesir alanında tezkireler, münşeatlar, tarihler, dinî metinler ve nasihatnamelere de rastlanmaktadır. Bunlarda da sanat yapma amacı ön plandadır.
• XIII. yüzyılda gelişmeye başlamış XVI. ve XVII. yüzyıllarda en olgun dönemini yaşamış, XVIII. yüzyılın sonlarına kadar sürmüştür.

Örnek:

“Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcından tabib
Kılma derman kim helâkim, zehri dermanındır”
Bu beyitte, Divan edebiyatının ortak konularından
hangisi işlenmiştir?

A) Aşk acısından duyulan mutluluk
B) Sevgiliye duyulan özlem
C) Aşk ıstırabının insanı olgunlaştıracağı inancı
D) Sevgilinin cefasının sürüp gitmesi için Tanrı’ya yakarış
E) Aşk derdine derman bulunamayış
                                                                      (1981 - ÖYS)

Çözüm: Şair, beyitte aşk derdinden mutluluk duyduğunu,
bu derdine doktorlardan bile çare aramadığını
söylüyor. Dolayısıyla bu beyitte E seçeneğinde verilen
aşk acısından duyulan mutluluk anlatılmaktadır.

Cevap A