Alp Er Tunga Destanı

Alp Er Tunga Destanı

Yaradılış Destanından sonra bilinen ilk büyük ve millî Türk Destanı Alp Er Tunga destanıdır. Fakat bu destan hakkında dahi kesin bilgiler edinilmiş değildir.
Alp Er Tunga, MÖ VII. yüzyılda yaşamış kahraman ve çok sevilen bir Saka hükümdarıdır. Alp Er Tunga, Orta Asya’daki bütün Türk boylarını birleştirerek hâkimiyeti altına almış, daha sonra Kafkasları aşarak Anadolu, Suriye ve Mısır’ı fethetmiş ve Saka Devleti’ni kurmuştur. Alp Er Tunga’nın hayatı savaşlarla geçmiştir. Uzun sü-re mücadele ettiği İranlı Medlerin hükümdarı Keyhusrev’in davetinde hile ile öldürülmüştür. Alp Er Tunga ile İranlı Med hükümdarları arasındaki bu mücadelelerin hatıraları uzun asırlar hem Türkler hem İranlılar arasında yaşatılmıştır. Alp Er Tunga, İran ve İslam kaynaklarında Efrasyab adıyla anılmaktadır.
Orhun Yazıtlarında “Dokuz Oğuzlar” arasında “Er Tunga” adına yapılan “yuğ” merasiminden söz edilmektedir. Alp Er Tunga Destanı hakkındaki bilgilerin en önemli kaynağı Divan-ı Lugat-it Türk’tür. Milattan sonra XI. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan bu eserde, destanın, büyük bir ihtimalle son kısımlarına ait bir ağıt (sagu) yazılı olarak verilmektedir.