Rus Edebiyatı: GOGOL (1809 - 1852)

GOGOL (1809 - 1852)
Rus romancı ve oyun yazarıdır. Kısa süren yaşamı süresince 19. yüzyıl Rus edebiyatı üzerinde derin izler bırakan Gogol, 1809 yılında Ukrayna’da küçük bir toprak sahibi ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Küçük yaşta babasını yitirir ve annesi tarafından büyütülür. Liseyi bitirdikten sonra Saint Petesburg’a gider. Bir süre devlet memurluğu yapan sanatçı, Ukrayna folkloru üzerine çalışmaları ile dikkat çekip Petesburg Üniversitesi’nde tarih dersleri verir. Orta Çağ tarihi okuttuğu sırada büyük ölçüde edebiyatla ilgilenen Gogol, yine bu sırada Puşkin’le tanışır.
1836’da döneminin devlet bürokrasisini eleştiren Müfettiş adlı oyunu sahnelenir. Bu eseri resmi çevrelerin tepkisini çektiği için Rusya’yı terk etmek zorunda kalır. Almanya, İsviçre, Fransa ve İtalya’da kalır. Birçok eserini İtalya’nın Roma kentinde yazar. Eserlerinin çevresinde tartışmalar çıkınca bunalıma düşer.
Gogol, Rus edebiyatında romantizmin bilinen kurallarını bırakıp konularını günlük yaşamın içinden seçmiştir. Eserlerinde insan davranışlarını gerçekçi bir şekilde anlatmıştır. Üslubunda mizah unsuru ağır basar.

Eserleri:

Roman:
Ölü Canlar

Tiyatro:
Bir Evlenme, Kumarcılar, Mayıs Gecesi, Müfettiş (Komedya)


Ölü Canlar
19. yüzyılın büyük romanlarından biridir. Gogol, bu romanında Rusya’nın bir taşra kasabasında yaşananları ince bir ironiyle dile getirir. Ölü Canlar, kahramanı Çiçikov’un dolandırıcı kişiliği, onun tanıdığı bir toprak sahibi ve bürokrat çevresiyle olan ilişkilerini anlatır. “Ölü Canlar”, çeşitli toplumsal tiplerin sınıfsal aidiyetlerinin özellikleriyle resmedildiği bir “tip romanı” olduğu kadar, maddi değerlerin insan üzerindeki etkilerini gösterebilmek amacıyla mekân ve eşya tasvirlerine yönelmesi ile de dikkat çekicidir. Eser, yazıldığı dönemde büyük eleştiriler almıştır.