Cengiznâme

Cengiznâme

Ortaasya’da yaşayan Türk boyları arasında XIII. yüzyılda doğup gelişmiştir. Cengiz-nâme Moğol hükümdarı Cengiz’in hayatı, kişiliği ve fetihleri ile ilgili olarak Cengiz’in oğulları tarafından idare edilen Türkler tarafından meydana getirilmiştir. Orta Asya’da yaşayan Türkler özellikle de Başkırt, Kazak ve Kırgız Türkleri, Cengiz destanını günümüze kadar yaşatmışlardır. Cengiznâme’de, Cengiz bir Türk kahramanı olarak kabul edilmekte ve hikâye Türk tarihi gibi anlatılmaktadır.
Orta Asya Türkleri, Cengiz’i İslam kahramanı olarak da görmüşler ve ona kutsallık atfetmişlerdir. Batıdaki Türkler tarafından ise Cengiz hiç sevilmemiştir. Arap tarihçilerinin, bu hükümdarı İslam düşmanı olarak göstermeleri ve tarihî olaylar onun sevilmemesinde etkili olmuştur. Moğolların Anadolu’ya saldırmaları, gelip ortalığı yakıp yıkmaları, Bağdat’ın önce Hülagu, daha sonra Timurlenk tarafından yakılıp yıkılması, Timurlenk’in Yıldırım Beyazıd’la sebepsiz savaşı gibi tarihi gerçekler, Cengiz’in de sevilmemesine yol açmıştır. Cengiznâme batıda yaşayan Türklerin hafıza ve gönüllerinde yer almamıştır.